آبکاری، در زمینه ساخت و تصفیه سطح، به فرآیند اعمال یک لایه نازک از فلز یا مواد دیگر بر روی سطح یک شی اطلاق می شود.هدف از آبکاری بهبود ظاهر، محافظت در برابر خوردگی، بهبود رسانایی یا ارائه سایر خواص مطلوب به جسم است.
آبکاری معمولاً شامل چندین مرحله است:
1. آماده سازی سطح: شیئی که قرار است آبکاری شود به طور کامل تمیز و آماده می شود تا از چسبندگی مناسب مواد آبکاری اطمینان حاصل شود.این ممکن است شامل تمیز کردن، چربی زدایی و حذف هر گونه پوشش یا آلودگی موجود باشد.
2. آماده سازی حمام آبکاری: حمام یا محلول آبکاری تهیه می شود که حاوی یون های فلزی مورد نظر یا سایر مواد آبکاری است.حمام همچنین ممکن است شامل افزودنی ها یا مواد شیمیایی برای کنترل فرآیند آبکاری و بهبود کیفیت لایه آبکاری شود.
3. فرآیند آبکاری: آبکاری رایج ترین روش آبکاری است.این شامل فرو بردن جسمی که قرار است آبکاری شود (معروف به کاتد) در حمام آبکاری همراه با یک الکترود فلزی (معروف به آند) است.هنگامی که جریان الکتریکی از حمام عبور میکند، یونهای فلزی از محلول آبکاری به سطح جسم جذب میشوند و لایهای از فلز را روی آن رسوب میکنند.
4. پس از درمان: پس از آبکاری، جسم ممکن است تحت فرآیندهای اضافی برای بهبود خواص یا ظاهر لایه آبکاری قرار گیرد.این ممکن است شامل پولیش، سفت کردن، یا اعمال پوشش های محافظ باشد.
انتخاب مواد آبکاری بستگی به خواص مورد نظر و جسم مورد آبکاری دارد.مواد متداول آبکاری شامل فلزاتی مانند طلا، نقره، نیکل، کروم، روی و مس است.از مواد دیگر مانند آلیاژها یا مواد کامپوزیتی نیز می توان برای آبکاری استفاده کرد.
آبکاری به طور گسترده در صنایع مختلف از جمله خودروسازی، الکترونیک، جواهرات، هوا فضا و کاربردهای تزئینی استفاده می شود.این می تواند مزایای عملکردی مانند مقاومت در برابر خوردگی، مقاومت در برابر سایش، یا بهبود هدایت و همچنین پیشرفت های زیبایی را ارائه دهد.
توجه به این نکته ضروری است که فرآیندهای آبکاری باید با دقت و با رعایت مقررات زیست محیطی انجام شوند، زیرا محلول های آبکاری ممکن است حاوی مواد شیمیایی یا فلزاتی باشند که می توانند برای سلامتی یا محیط زیست خطرناک باشند.